NASA’nın Lucy uzay aracı bebeklik çağında bir asteroit keşfetti. Selam adı verilen gökcisminin 2 ila 3 milyon yaşında olduğu tahmin ediliyor.
Güneş Sistemi’ndeki asteroitleri inceleme görevini sürdüden Lucy, Kasım 2023’te Dünya’ya yakın Dinkinesh adlı asteroitin yörüngesinde dönen başka bir cisim fark etmişti. Bilim insanları, Selam’ın hızlı bir şekilde dönen Dinkinesh’in yüzeyinden fırlattığı maddelerden oluştuğunu düşünüyor.
Mars ve Jüpiter arasındaki Asteroit Kuşağı’nda yer alan bu iki cisim arasındaki ilişkiden yola çıkan araştırmacılar, Selam’ın yaşını hesaplayacak bir model oluşturdu. Normalde asteroitlerin yaşı yüzeylerindeki çarpma krateri sayısına bakarak hesaplanıyor. Bu yöntem, göktaşının uzayda kaldığı süre ne kadar uzunsa o kadar çok darbe alacağı, bunun da kraterlerin sayısını artıracağı düşüncesine dayanıyor.
Astronomy and Astrophysics adlı hakemli dergide yayımlanan araştırmayı yürüten bilim insanlarıysa Dinkinesh ve Selam’ın hareketleriyle aralarındaki dinamiği inceledi. Bu tip ikili sistemler kütleçekim ve Güneş radyasyonunun yarattığı etkilerle bir çekişme içine giriyor. Sistemin enerjisini de değiştiren bu iki etkinin nihayetinde eşit güce gelmesiyle sistem dengeye kavuşuyor.
Araştırma ekibi bu dengenin sağlandığını varsayarak Selam’ın oluşmasından sonra ne kadar sürede bu noktaya gelmiş olabileceğini bulmaya çalıştı. Bilgisayar simülasyonlarıyla 1 milyon hesaplama yapan bilim insanları, asteroitin yaşının 3 milyon yıl civarında olduğunu tespit etti. Bu sonuçlar Selam’ın, Güneş Sistemi standartlarına göre yeni yeni yürüyen bir çocuk kadar olduğuna işaret ediyor.
Cornell Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği’nde doktora öğrencisi olan Colby Merrill ortak yazarı olduğu çalışma hakkında, “Asteroitlerin yaşını bulmak onları anlama açısından önemli ve bu asteroit Güneş Sistemi’nin yaşına göre epey genç, yani yakın zamanda oluşmuş” diyor.
Merrill ayrıca Selam’ın “olağanüstü derecede benzersiz ve karmaşık bir cisim” olduğunu da belirtiyor. Cisim, moloz yığınlarının birbirine yapıştığı iki lobdan meydana geliyor ve temaslı-ikili sistem denen böyle bir cismin, bir asteroitin yörüngesinde döndüğü daha önce görülmemişti.
Araştırmacılar Selam’ın yaşını hesaplamada kullandıkları yöntemin diğer ikili asteroit sistemlerine de uygulanarak tasarruf edilebileceğini düşünüyor. Dünya’ya yakın asteroitlerin yaklaşık yüzde 15’inin yoldaşı olduğu tahmin ediliyor.
Sıradaki durağı Mars’la Jüpiter arasındaki 52246 Donaldjohanson adlı asteroit olan Lucy, daha sonra Jüpiter’in yörüngesindeki göktaşlarını ziyaret edecek. 16 Ekim 2021’de uzaya fırlatılan Lucy, Truvalı asteroitler denen bu cisimleri incelemek üzere yola çıkan ilk araç.
